Støre og krisa i sosialdemokratiet

Må det ein ny partileiar til for å berga restane av det sosialdemokratiske innslaget i norsk politikk?

Evig ung

Er aldring eigentleg sjukdom?

Det attgløymde Frankrike slo tungt attende

Siste valomgang gjev anten kaos eller fleirtal for ytre høgre.

Støre undervurderer folk flest

Det var ein offensiv statsminister vi såg på den halvårlege pressekonferansen måndag.

Donald Trump er ikkje alltid heilt på jordet. Han blei dømt for bagatellar av ein domstol som ikkje er upartisk.

Kva for eit samfunn er vi om vi ikkje kan flagge for kjærleik?

17. mai ti år etter grunnlovsreforma

I 2014 vart menneskerettane tekne inn i Grunnlova. Det var ikkje berre ei symbolhandling.

Den nye teknologien utarmar oss

Dataskjermen gjer oss til overflatiske menneske, skriv Kaj Skagen.

Korkje siger eller tap i Ukraina

Ukraina får – endeleg – ei ny amerikansk støttepakke. Men det inneber ikkje at Russland går mot eit militært nederlag.

Vill vest i villmarka

Det har gått hardt for seg i den norske fjellheimen dei siste åra. Slik blir det når dei som kunne ha dratt i naudbremsen, er blant dei største pådrivarane for nedbygging av natur.

Skulifisering og standardisering

Nye reglar for studieopptak kan gje sterkt uheldige fylgjer.

Rettane til homofile er blitt kamparena for islamistar, ytre høgre og det liberale samfunnet.

Det er det mange som betaler ein høg pris for.

Val for å hylla eit diktatur

Denne helga går veljarane i Russland til urnene for å stadfesta makta til diktatoren Vladimir Putin. For 35 år sidan var landet på vegen mot demokrati. Korleis kunne det gå så gale?

Skrivebordsskulen

Regjeringa har oppnemnt eit ekspertutval for sosial utjamning i skulen. No føreslår utvalet at barna skal trene på å handtere eigne kjensler. Det er på tide med nytenking.

Eit val utan demokrati

Pakistan har hatt parlamentsval denne veka. Valet vil neppe løysa nokon av problema i landet, og det vil heilt sikkert ikkje gjera landet meir demokratisk.

Stordomen til Landslova

Landslova av 1274 var den tredje riksdekkjande lovboka laga i europeisk mellomalder, og den fyrste som vart brukt. Slik vart Landslova grunnlaget for den fyrste vellukka, store, politikkdrivne samfunnsreforma vi kjenner til i norsk historie.

Ein professorpolitikar som kan lukkast

Etter alt som har skjedd siste vekene, var det ikkje overraskande at Oddmund Hoel blei utpeikt til ny statsråd tysdag denne veka. Fagleg står han fjellstøtt.

TYSKLAND OG ANTISEMITTISMEN

Tyskland har i haust stått fram som Israels beste ven i Europa.

Thorbjørn Berntsen og krisa i Ap

Personorienteringa til Berntsen skuggar for politisk analyse.

Overlét ansvaret til mannen

Erna Solberg overlét til ektemannen å avgjere om aksjehandlane han gjorde, var av slik storleik at dei kunne gjere henne inhabil.

I ekstreme tider

Vi kallar det ekstremt. Men det råkar oss stadig oftare. Det handlar sjølvsagt om vêret.

Syndefallet til statsrådane

Habilitetssakene til Støre-regjeringa er eit godt høve til å totalrenovere regelverket og kontrollrutinane for regjeringa.

Ikkje mitt vestlandsopprør

Oppdrettslobbyens bilete av seg sjølv som ei gudegåve til Kyst-Noreg har sprekker.

Det er nok uvêr no

No er det lov å klage på vêret – men berre dersom vi erkjenner at vi kan gjere nok med det.

Når Gud vert ikkje-binær

Samanfallet med den politiske bodskapen er umogeleg å oversjå.

Dyrevelferdsstaten Noreg

Dagros druknar oftare i byråkrati enn i møk, men skal ho tryggast skikkeleg, må tilsyn og eigar kome nærare kvarandre.

Lang veg fram til forsoning

Den russiske toppleiinga slår fast at dei vil halda fram konflikten med Ukraina heilt til landet fell til fote. Dessutan er ikkje Ukraina nokon verkeleg nasjon, hevdar Kreml.

Særnorsk internasjonalisering

Få universitet i Europa er så internasjonale som dei norske. Dei to siste åra er 70–80 prosent av alle nytilsette ved HF på Universitetet i Oslo utlendingar. Men er vi vortne så internasjonale at vi ikkje lenger gjev rom for eigne, norske forskartalent?

Putin sigrar, Russland taper

Vladimir Putins parti vinn – med god margin – det russiske parlamentsvalet om tre veker. Det inneber ikkje at alt står bra til med regimet han står i spissen for.

Trongen for bistand er framleis stor

Etter dei siste krigshandlingane i Afghanistan er det humanitære behovet endå større enn før. Halve folket lever i fattigdom.

Korleis skal me leva med Kina?

Det er berre å innsjå: Dei neste tiåra vil verdspolitikken stort sett handla om rivaliseringa mellom Kina og USA.

Retten til å vera irrasjonell

Nyleg tok eg den andre dosen av Pfizer-vaksinen mot covid-19. Men eg har ikkje late meg vaksinera utan tvil.

Mindre sterk vil ikkje seie svak

Førestillinga om kvinner som mindre robuste enn menn er overmoden for skraphaugen.

Å måla born med norsk tommestokk

Førskulelærarane er sinte. Dei er plaga av Kunnskapsdepartementet og minister Guri Melby. For tredje gong på ti år har dei fått beskjed om å måla språkprestasjonane til alle barnehagebarn før borna forlèt barnehagen og byrjar på skulen.

Religionskritikk i mangfaldssamfunnet

Vegen til krenking vert kort når grunnlaget for religionskritikk vert svekt.

Ei tid for håp for framtida

Har det vore eit håplaust år? Nei, vi menneske er heldigvis ikkje skapte for slikt.

Splitting i sentrum

Det nye partiet Sentrum, med Geir Lippestad som initiativtakar, samlar underskrifter for å kunna stilla til val neste år.

USA overlever Donald Trump

Rykta om borgarkrig i USA vil syna seg sterkt overdrivne. Landet overlever Trump-perioden med god margin, takk vera verdas eldste gjeldande grunnlov.

For Trump vart slutten som starten

– Det slutta som det byrja, skriv Arthur M. Schlesinger i boka si om president John F. Kennedy og dei tusen dagane hans i Det kvite huset.

Lat oss jorde klimateknologien

Sjølv ikkje klimavenleg teknologi slepp unna å vere del av eit krinslaup om han vil vere ein del av løysinga.

Fredsprisen til mat og fred – eit femtiårsminne

Fredsprisen til Verdas matvareprogram (WFP) er godt motteken. At krig avlar svolt og svolt avlar krig, minner òg sterkt om grunngjevinga då Norman Borlaug i 1970 fekk fredsprisen for den grøne revolusjonen.

Ta oss på alvor, ikkje på rumpa

Kvinner i byggebransjen er mangelvare. Vi kan ynske oss fleire, men bør byrje med å ta vare på dei vi har.

Heile folket i aktivitet

Når Høgre argumenterer sterkt for tillit når det dreier seg om ordningar for næringslivet, tek det seg ikkje godt ut å satsa på maksimal mistillit når det gjeld dei som fell utanfor arbeidslivet.

Vegen inn i fælska er vegen ut or henne

Rettssaka om Charlie Hebdo-attentatet brettar ut alt ein ikkje før har sett.

Ikkje gjer alle flyreiser billegare

Lønsame kortbaneflyplassar med råbillege billettar kan fort vere eit luftslott. Og kanskje er det like greitt.

¿ Landet utan elsparkesyklar

I 2020 skulle bruken av elsparkesykkel nå nye høgder i Noreg, men det gjekk ad undas. Kikar du på sykkelland nummer éin i Europa, Nederland, kjem den norske fadesen ikkje som ei overrasking. Der finst det ingen elsparkesyklar i byane.

Innovasjon eller repetisjon?

Stortingsmeldinga om innovasjon i offentleg sektor illustrerer at skiljet mellom økonomisk analyse og ideologi er uskarpt. Det som blir presentert som nøytrale omgrep, blir umerkeleg forma om til ein rigid politisk ideologi.

¿ Heimekontor som framtidig arbeidsplass

Covid-19 har lært oss å tenkje meir klimavenleg. Men ikkje i form av store tankar om klimamål. Vinsten ligg der vi minst ventar det.

¿ Sædløyse på tinget

Kva skjer når barnet vert eit velferdsgode?

¿ Hylling og kritikk

Ei krise har ein avslørande effekt.

¿ Fiskeripolitikk for dei få

Må fiskeriforvaltning vere så forbaska vanskeleg?

¿ Attende til det nye

Folkehelseinstituttet (FHI) gjer rett i å skunde på ei raskare opning av samfunnslivet enn regjeringa har gått inn for. Men nedstenginga kan trekkje ut om massemedia skremmer opp opinionen med skrekkhistorier.

¿ Vitskap og politikk i ei krisetid

Når pandemien er over oss, skal vi sjølvsagt søkja den beste vitskaplege kunnskapen. Men dei politiske og eksistensielle vala må vi sjølve ta ansvar for.

¿ Tankar utanfor karantene

Når samfunnet skakar i grunnmuren, vert det endå viktigare at Dovre står støtt.

¿ «Frykten er din venn»

Mange av oss er redde no om dagen, nokre berre litt urolege, andre er meir plaga. Men frykt og uro kjenner vi alle på. Den kjende hypokondrilegen Ingvar Wilhelmsen blir sitert på at den som ikkje har helseangst no, treng terapi.

Optimisme utan handling er skadeleg

Kva er viktigast i smittevernet: å unngå utgifter og angst eller å stagge smitten?

Uskolerte og born fyrst

Å skubbe lågt utdanna og borna deira føre seg for å spare nokre barnehagekroner er mildt sagt ganske slett politisk handverk.

¿ Vitskapen og Melodi Grand Prix

Raske tilbakemeldingar er ofte det motsette av kvalitet.

Den russiske og kinesiske trusselen

Den opne trugselvurderinga sjefen for Etterretningstenesta la fram måndag, teiknar eit trist bilete av ei verd som går i feil retning.

Administrative sanksjonar

Dersom sanksjonane frå forvaltninga blir hardare enn straffene i rettsvesenet, har vi eit problem.

¿ Makta riv ned det andre byggjer opp

Friviljuge organisasjonar held saman eit Noreg det etter kvart kan sjå ut som styresmaktene helst skulle rive ned.

Når dei valdelege styrar lovtolkinga

I 2009 måtte regjeringa trekkje det slette framlegget om eit blasfemitillegg i paragraf 185, den såkalla rasismeparagrafen. I 2019 måtte politidirektøren trekkja ein ordre som bygde på hennar slette tolking av den same paragrafen.

Ein dårleg dag for Trump

Lite er att av dei forsikringane president Trump har gitt om at det ikkje vart lagt press på Ukraina da USA bestemte seg for å utsetja overføringa av militærhjelp til Kiev.

Arbeid til alle og trygd til dei som treng det

Problemet i arbeidsmarknaden er ikkje storleiken på Nav-ytingane, men eit mangelfullt system som ikkje maktar å ta vare på dei svakaste.

Lat stortinget gråte over mjølketapet

Norsk mjølkeproduksjon skal kuttast med 100 millionar liter. Bønder og byråkratar kan ikkje aleine få ansvaret for korleis det skal gå til.

¿ Avvisinga og gjenoppdaginga

Opprør. Protestval. Jordskjelv. Skred. Slitasje i leiande parti. Desse og alle moglege andre nemningar har sirkulert i media denne veka. Det er rettare å tale om ei avvising av ein sentralstyrt definisjon av politikk.

Eit sommareventyr

Det er blitt større aksept for at politikarar og andre offentlege aktørar prøver seg med halvsanningar og kvartløgner.

Språk i spel

Når det individuelle ansvaret blir borte

Det må vere råd å finne ei straffeform som råkar syndarane, ikkje oss andre.

Ein dobbeltmoralsk nasjon

Den norske skipsflåten slepper ut like mykje CO2 som alt anna norsk til saman.

Ein skjemd nasjon vaklar vidare

Mellomvalet styrkte demokratane, men også Trump.

Den negative parlamentarismenEtter at Knut Arild Hareide kom ut av skåpet som tilhengjar av ei Støre-leidd regjering, har Erna Solberg sete utrygt. Denne forma for parlamentarisme bør Noreg leggja bak seg.

Etter at Knut Arild Hareide kom ut av skåpet som tilhengjar av ei Støre-leidd regjering, har Erna Solberg sete utrygt. Denne forma for parlamentarisme bør Noreg leggja bak seg.

Den stillfarne krigaren

Joachim Rønneberg (1919–2018) minner oss om kor særeigen den norske motstandsrørsla var.